Ποιμαντορική ἐγκύκλιος
ἐπί τῇ ἑορτῇ τῶν Ἁγίων Προπατόρων, τοῦ Προφήτου Δανιήλ
καί τῶν ἁγίων Τριῶν Παίδων, ὡς καί τοῦ Ἁγίου Διονυσίου.
ὑπ’ ἀριθμ. 794
Α Λ Ε Ξ Ι Ο Σ
Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικαίας
Πρός
τόν ἱερό κλῆρο καί τόν φιλόχριστο λαό
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
«Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα! Ἐν τῇ πηγῇ τῆς φλογός,
ὡς ἐπὶ ὕδατος ἀναπαύσεως, οἱ ἅγιοι Τρεῖς Παῖδες ἠγάλλοντο·
καὶ ὁ Προφήτης Δανιήλ, λεόντων ποιμήν, ὡς προβάτων ἐδείκνυτο.
Ταῖς αὐτῶν ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν»
(Ἀπολυτίκιον)
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί ἀδελφοί,
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅρισαν εὐφυῶς τήν Κυριακή πρίν ἀπό τή Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, νά τιμᾶται ἡ μνήμη τῶν Προπατόρων, δηλαδή τῶν κατά σάρκα προγόνων τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὁ Ἀβραάμ καί ἡ λοιπή χορεία τῶν Πατριαρχῶν, ἀπό τούς ὁποίους προῆλθε, κατά σάρκα ὁ Κύριος.
Ὁ Ἀβραάμ, ὁ Πατριάρχης τοῦ Ἰσραήλ, ἡγήθηκε τοῦ λαοῦ του, ἀπό τόν ΙΗ΄αἰῶνα π. Χ. καί οἱ ἐνέργειές του παραπέμπουν στή μεταγενέστερη πραγματικότητα, ἰδίως στήν Ἐκκλησία τοῦ «Νέου Ἰσραήλ». Πάνω ἀπό ὅλα τοποθετεῖται ἡ Θυσία τοῦ μοναχογιοῦ τοῦ Ἰσαάκ, προδρομικοῦ θύματος τοῦ μετέπειτα «Ἐσφαγμένου Ἀρνίου».
Δώδεκα αἰῶνες ἀργότερα, ζεῖ ὀ μεγάλος Προφήτης Δανιήλ. Νήπιο ἀκόμη μεταφέρθηκε, μέ τούς ἄλλους Ἰουδαίους, αἰχμάλωτος στή Βαβυλώνα καί εἶχε τήν πρόνοια τοῦ βασιλιά Ναβουχοδονόσορα, μαζί μέ τούς Τρεῖς Παίδες Ἀνανία, Ἀζαρία καί Μισαήλ. Ἡ ὑψηλή τους εὐφυία καί ἡ μεθοδικότητά τους ἔδωσε τή δυνατότητα νά σπουδάσουν καί νά καταλάβουν ἀξιώματα στό ἀλλόθρησκο κράτος τῆς Βαβυλώνας. Ὁ Δανιήλ εἶχε καί τό χάρισμα νά ἑρμηνεύει ὄνειρα καί ὁ ἴδιος προεῖπε μέ θαυμαστή ἀκρίβεια τήν ἔλευση τοῦ Σωτῆρα Χριστοῦ. Βέβαια πίστευε στόν Ἀληθινό Θεό καί ἕνεκα τῆς πίστης του ῥίχτηκε στόν λάκκο τῶν λεόντων, δίνοντας τήν εἰκόνα τοῦ ποιμένα στά πρόβατά του. Ὁ Θεός δέν ἀφήνει νά πειραχτοῦν οἱ ἅγιοί Του.
Ἀνάλογη πίστη εἶχαν καί οἱ συναιχμάλωτοι Τρεῖς Παῖδες. Μάλιστα, ὅταν ὁ Ναβουχοδονόσωρ, ἔκανε δική του χρυσῆ εἰκόνα καί ἀξίωσε ἀπό ὅλους νά τήν προσκυνήσουν, οἱ Τρεῖς Παῖδες ἀρνήθηκαν καί ῥίχτηκαν στό καιόμενο καμίνι. Εἶναι ἀξιοπρόσεκτη ἡ δήλωσή τους: «Ἄκου βασιλιά, ὁ οὐράνιος Θεός, πού ἐμεῖς λατρεύουμε, εἶναι τόσο δυνατός, πού μπορεῖ νά μᾶς βγάλει ἀβλαβεῖς ἀπό τό καμίνι τῆς φωτιᾶς σώζοντάς μας ἀπό τά χέρια σου».
Ἔτσι, τήν ὥρα πού ὁ λαός κρατοῦσε ἀπόσταση ἀπό τό καμίνι, γιά νά μήν καεῖ, ἐκεῖνοι ἔνιωθαν ὅτι ζοῦσαν «ἐπί ὕδατος ἀναπαύσεως». Εἶναι ὄντως «μεγάλα τά τῆς πίστεως κατορθώματα».
Ὅλα αὐτά συνέβαιναν πρίν τήν ἔλευση τοῦ Σωτῆρα, προετοιμάζοντάς μας γιά τήν ὑποδοχή Του καί τήν ἐνσωμάτωσή μας στήν Ἐκκλησία Του.
Δρασκελίζοντας τούς αἰῶνες, καί φθάνοντας στούς νεότερους χρόνους συναντοῦμε τόν ἅγιο Διονύσιο, Ἱεράρχη τῆς Αἰγίνης καί Μοναστή τῆς Ζακύνθου. Γεννήθηκε τό 1547 μ.Χ. στό χωριό Αἰγιαλός τῆς Ζακύνθου, ἀπό τήν ἐπιφανῆ οἰκογένεια τῶν Σιγούρων. Μιά παράδοση ἀναφέρει ὅτι τόν βάπτισε ὁ Ἅγιος Γεράσιμος. Ἀνατράφηκε μέ τά εὐαγγελικά διδάγματα καί προόδευσε σέ γνώση καί ἀρετή.
Ὡς Μοναχός τῆς Μονῆς τῶν Στροφάδων, ἐπιδόθηκε στή φιλανθρωπία. Ὡς Ἱερέας συνέχισε τό ἔργο του στή Ζάκυνθο καί στήν Κεφαλληνία, πού ἦσαν τότε ἑνιαία Μητρόπολη.
Τό 1577 βρέθηκε στήν Ἀθήνα, γιά νά ταξιδέψει στά Ἱεροσόλυμα. Ὁ τότε Ἀρχιερεύς Ἀθηνῶν Νικάνωρ (1573-1591), ἄκουσε τό κήρυγμά του, ἐκτίμησε καί τό ἦθος του, ἄκουσε καί πιστούς καί τόν χειροτόνησε Ἐπίσκοπο Αἰγίνης, μέ τήν εὐλογία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Στό νησί ἐπιτέλεσε μεγάλο ἔργο καί ἀπέκτησε φήμη. Ὅμως, λόγοι ὑγείας τόν ὁδήγησαν σέ παραίτηση καί ἐπιστροφή στή γενέτειρα, ὅπου ἀσκήτευσε στή Μονή Ἀναφωνήτριας, προσευχόμενος, ἐξομολογώντας καί ἐλεώντας τούς φτωχούς. Κορυφαία ἐκδήλωσή του ἐκεῖ ἦταν ἡ συγχώρηση τοῦ φονιά τοῦ ἀδελφοῦ του ἀπό μέλος τῆς ἐχθρικῆς οἰκογένειας τῶν Μονδίνων. Ἡ συγχώρηση ἐνέπνευσε ζωγράφους καί τοῦ ἔδωσε τό προσωνύμιο ὁ «Ἅγιος τῆς Συγνώμης».
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Βαδίζοντας πρός τά Χριστούγεννα, τή «Μητρόπολη τῶν ἑορτῶν», ἔχουμε κάνει προετοιμασία, μέ προσευχή, νηστεία, ἐξομολόγηση, συγχώρηση καί φιλανθρωπία. Ὁ Μεγάλος Ἀναμενόμενος εἶναι ἡ Ἀγάπη καί ἡ Εἰρήνη. Αὐτά, γιά τά ὁποῖα ἄλλοι ἁπλά μιλοῦν και εὔχονται ἀόριστα, ὀφείλουμε ἐμεῖς νά καλλιεργήσουμε, δίνοντας ἐλπίδες στούς συνανθρώπους μας. Ἄς κάνουμε θερμότερη προσευχή, ἄς ἐλέγξουμε τή ζωή μας, διορθώνοντας τυχόν λάθη μας. Πρέπει νά τό κάνουμε γιά μᾶς τούς ἴδιους, γιά τήν οἰκογένειά μας, γιά τούς συνεργάτες μας, γιά τήν κοινωνία. Πρότυπά μας ἄς γίνουν, ἰδίως αὐτές τίς ἡμέρες οἰ Πατριάρχες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ἅγιοι Τρεῖς Παῖδες καί ὁ Ἱεράρχης καί Μοναστής ἅγιος Διονύσιος.
Καλά Χριστούγεννα,
Χριστούγεννα ἀγάπης, συγνώμης καί ἐλεημοσύνης.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς
